مدیتیشن تمرینی است که در آن به ذهن برای تمرکز کردن و هدایت مجدد افکار آموزش داده می‌شود. امروزه این تمرین طرفدران زیادی پیدا کرده است، چون بسیاری از افراد به فواید مدیتیشن برای سلامت ذهن و جسم پی برده‌اند. شما می‌توانید از مدیتیشن برای افزایش آگاهی درباره‌ی خود و اطرافیانتان استفاده کنید.
بسیاری از افراد به این نوع تمرین به‌عنوان روشی برای کاهش استرس و افزایش تمرکز نگاه می‌کنند. مدیتیشن به ایجاد عادت‌ها و احساسات مفید مانند بهبود خلق‌وخو و ایجاد دیدگاه مثبت، خودساختگی و انضباط شخصی، ایجاد الگوی منظم خواب و حتی افزایش تحمل درد کمک میکند. در این مقاله قصد داریم ۱۷ فایده‌ی مدیتیشن را بیان کنیم.
۱. استرس را کاهش می‌دهد
یکی از مهمترین فواید مدیتیشن و رایج‌ترین دلیل تمایل افراد برای انجام آن، کاهش استرس است. یک مطالعه به این نتیجه رسید که مدیتیشن تأثیر به‌سزایی در کاهش استرس و آرام کردن افراد دارد.
معمولا استرس فیزیکی و روانی منجر به افزایش سطح هورمون استرس به نام «کورتیزول» می‌شود. این موضوع منجر به تأثیرات منفی مانند ترشح مواد شیمیایی التهابی به نام «سیتوکین‌ها» می‌شود.
این تأثیرات منفی می‌توانند باعث اختلال در خواب، افسردگی و اضطراب، خستگی و افزایش فشار خون شوند. در یک مطالعه‌ی هشت هفته‌ای نشان داده شد که تمرین‌های مدیتیشن منجر به کاهش واکنش التهابی ناشی از استرس شدند.
علاوه بر این، تحقیقات نشان داده‌اند که مدیتیشن ممکن است علائم عوارض ناشی از استرس، از جمله اختلال استرس پس از حادثه را بهبود ببخشد. مدیتیشن تکنیک‌ها و حرکات مختلفی دارد و تمام این حرکات به کاهش استرس کمک می‌کنند.
۲. اضطراب را کنترل میکند
همان‌طور که اشاره کردیم، مدیتیشن می‌تواند سطح استرس را کاهش دهد، که این موضوع منجر به کمتر شدن اضطراب می‌شود. یک مطالعه بر روی بیش از ۱۳۰۰ فرد بزرگسال به این نتیجه رسید که مدیتیشن ممکن است اضطراب را کاهش دهد. پایین آمدن سطح اضطراب در شرکت‌کنندگانی که به‌شدت مضطرب بودند، چشمگیر بود.
علاوه بر این، یک مطالعه‌ی هشت هفته‌ای دیگر درباره‌ی تمرین‌های ذهن‌آگاهی نشان داد که این تمرین‌ها به کاهش علائم اضطراب در افرادی که به اختلال اضطراب فراگیر مبتلا بودند، همچنین مدیریت استرس کمک کرد.
مطالعه‌ی دیگر بر روی ۴۷ فرد مبتلا به درد مزمن به این نتیجه رسید که انجام دادن مدیتیشن به مدت ۸ هفته منجر به بهبود قابل توجه افسردگی، اضطراب و درد طی یک سال شد. بعضی از تحقیقات عنوان می‌کنند که انجام تمرین‌های مثل یوگا در کنار مدیتیشن به کاهش اضطراب کمک زیادی میکند.
۳. سلامت احساسی را بهبود می‌بخشد
بعضی از انواع تمرین مدیتیشن می‌توانند منجر به بهبود تصور از خود و ایجاد یک دیدگاه مثبت‌تر درباره‌ی زندگی شوند. به طور مثال، تحقیق انجام شده بر روی بیش از ۳۵۰۰ فرد بزرگسال که تحت درمان بودند، به این نتیجه رسید که تمرین‌های ذهن‌آگاهی علائم افسردگی را بهبود می‌بخشند.
مشابه این تحقیق، مروری بر روی ۱۸ مطالعه نشان داد که افرادی که تحت مدیتیشن درمانی بودند، در مقایسه با گروه کنترل، کاهش علائم استرس را تجربه کردند. مطالعه‌ی دیگر به این نتیجه رسید که افرادی که مدیتیشن انجام می‌دادند، هنگام قرار گرفتن در موقعیت‌های منفی، دیدگاه‌های منفی کمتری در مقایسه با گروه کنترل داشتند.
علاوه بر این، مواد شیمیایی التهابی به نام سیتوکین‌ها که در واکنش به استرس ترشح می‌شوند، می‌توانند بر روی خلق‌وخو تأثیر بگذارند و منجر به افسردگی شوند. مروری بر روی چند مطالعه نشان داد که مدیتیشن می‌تواند افسردگی ناشی از کاهش میزان این مواد شیمیایی را کم کند.
۴. خودآگاهی را افزایش می‌دهد
افزایش خودآگاهی یکی دیگر از فواید مدیتیشن است. بعضی از انواع تمرین خودآگاهی ممکن است به شما در اینکه فهم بهتری از خودتان پیدا کنید، کمک کنند و باعث شوند به بهترین ورژن خودتان تبدیل شوید.
برای مثال، یکی از تکنیک‌های مدیتیشن به نام «خودپرسشگری» (Self_inquiry) به شما کمک میکند فهم بسیار بهتری از خودتان و دیگران پیدا کنید. سایر تکنیک‌های مدیتیشن به شما یاد می‌دهند تفکراتی که مضر هستند را از سایر تفکرات تشخیص دهید. به کمک این تمرین‌ها می‌توانید آگاهی بیشتری از عادت‌های فکر کردن‌تان پیدا کنید و تفکراتتان را به سمت یک الگوی اصولی‌تر هدایت کنید.
یک بررسی بر روی ۲۷ مطالعه نشان داد که انجام تمرین‌های تای‌چی ممکن است خودبسندگی را افزایش دهد که منظور از آن تصور افراد درباره‌ی شایستگی‌ها و توانایی‌های خود برای غلبه کردن بر چالش‌ها است. در مطالعه‌ی دیگر، ۱۵۳ فرد بزرگسال که به مدت دو هفته تکینک ذهن‌آگاهی را انجام دادند، در مقایسه با گروه کنترل، کاهش احساس تنهایی و افزایش ارتباط اجتماعی را تجربه کردند. مدیتیشن همچنین می‌تواند باعث شود مهارت حل مسأله در شما تقویت و خلاق‌تر شود.
۵. بازه‌ی زمانی توجه را افزایش می‌دهد
مدیتیشن باعث می‌شود قدرت تمرکزتان افزایش پیدا کند. برای مثال، یک مطالعه به این نتیجه رسید که افرادی که به فایل‌های صوتی مدیتیشن گوش کردند، در مقایسه با گروه کنترل، بهبود دامنه‌ی توجه را تجربه کردند. همچنین وظایفی که به آن‌ها محول شده بود را هم درست‌تر انجام دادند.
یک مطالعه‌ی مشابه دیگر نشان داد که افرادی که به طور منظم مدیتیشن می‌کردند، در مقایسه با افرادی که مدیتیشن نمی‌کردند، وظایف شخصی خود را بهتر انجام دادند و دامنه‌ی توجه بهتری داشتند.
یک بررسی به این نتیجه رسید که مدیتیشن ممکن است الگوهای موجود در مغز که منجر به نگرانی و کم‌توجهی می‌شوند را تغییر دهد. مدیتیشن کردن حتی برای چند دقیقه در طول روز هم ممکن است برای شما مفید باشد. یک مطالعه به این نتیجه رسید که انجام مدیتیشن به مدت ۱۳ دقیقه در روز، بعد از ۸ هفته منجر به بهبود توجه و حافظه شد.
۶. ممکن است از دست دادن حافظه ناشی از افزایش سن را کاهش می‌دهد
بهبود توجه ممکن است ذهن شما را جوان نگه دارد. در یک مطالعه نشان داده شد که افراد مبتلا به عارضه‌ی از دست دادن حافظه با انجام مدیتیشن، در تست‌های عصب شناختی عملکرد بهتری را از خود نشان دادند. علاوه بر این، شواهد یک بررسی نشان داد که تکنیک‌های مختلف مدیتیشن می‌توانند منجر به بهبود توجه و حافظه شوند.
مدیتیشن علاوه بر بهبود از دست دادن حافظه ناشی از سن، می‌تواند دست‌کم تا حدودی منجر به بهتر شدن حافظه در بیماران مبتلا به زوال عقل شود. مدیتیشن همچنین به کنترل استرس و مدیریت آن در افرادی که عضوی از خانواده‌شان به زوال عقل مبتلا است، کمک میکند.
۷. می‌تواند باعث ایجاد حس مهربانی شود
شاید عجیب باشد اما یکی از فواید مدیتیشن این است که باعث افزایش مهربانی و دوستی می‌شود. بعضی از انواع تکنیک‌های مدیتیشن ممکن است به طور ویژه احساسات و اعمال مثبت نسبت به دیگران را افزایش دهند.
نوعی از تکنیک مدیتیشن به نام متا، با تفکرات و احساسات مثبت درباره‌ی خود شروع می‌شود. افراد با این تمرین مهربانی کردن و بخشش را نسبت به دوستان، آشنایان و در نهایت دشمنان یاد می‌گیرند.
تحلیل انجام شده بر روی ۲۲ مطالعه نشان داد که تکنیک متا می‌تواند دلسوزی و مهربانی افراد نسبت به دیگران را افزایش دهد. مطالعه‌ی انجام شده بر روی ۱۰۰ فرد بزرگسال نشان داد که افراد هرچه بیشتر این تکنیک را در طول هفته انجام دادند، احساسات مثبت بیشتری را تجربه کردند.
یک مطالعه‌ی دیگر بر روی ۵۰ دانشجو به این نتیجه رسید که انجام تکنیک متا سه بار در هفته باعث شد شرکت‌کنندگان بعد از چهار هفته افزایش احساسات مثبت، بهبود روابط بین فردی و فهم از دیگران را تجربه کنند. این فواید به مرور زمان با ادامه‌ی انجام این تمرین تقویت شدند.
۸. منجر به بهبود خواب می‌شود
افراد زیادی دچار بی‌خوابی هستند. یک مطالعه نشان داد که شدت بی‌خوابی در افرادی که مدیتیشن انجام می‌دادند، در مقایسه با افرادی که مدیتیشن نمی‌کردند، کاهش یافت. تقویت مهارت‌های خود در مدیتیشن ممکن است به کنترل یا هدایت دوباره‌ی افکاری که معمولا منجر به بی‌خوابی می‌شوند، کمک کند.
۹. به کنترل درد کمک میکند
میزان درد با حالت ذهنی شما ارتباط دارد و می‌تواند در موقعیت‌های استرس‌زا افزایش پیدا کند. بعضی از تحقیقات عنوان می‌کنند که گنجاندن مدیتیشن در برنامه‌ی روزانه می‌تواند در کنترل درد مفید باشد. به طور مثال، مروری بر روی ۳۸ مطالعه به این نتیجه رسید که تمرین‌های ذهن‌آگاهی توانستند درد را کاهش دهند، کیفیت زندگی را بهبود ببخشند و علائم استرس را در بیماران مبتلا به درد مزمن کم کنند.
مطالعه‌ی انجام شده بر روی تقریبا ۳۵۰۰ نفر به این نتیجه رسید که مدیتیشن با کاهش درد در ارتباط بود. علل درد، هم در افرادی که مدیتیشن انجام داده بودند و هم در افرادی که مدیتیشن نکرده بودند، یکسان بود؛ اما نتایج نشان داد که افرادی که مدیتیشن انجام داده بودند، توانایی بیشتری در مدیریت درد و حتی کاهش درد داشتند.
۱۰. می‌تواند فشار خون را کاهش دهد
یکی دیگر از فواید مدیتیشن این است که می‌تواند سلامت جسمی را از طریق کاهش فشار وارد شده به قلب بهبود ببخشد. به مرور زمان فشار خون بالا باعث می‌شود پمپاژ خون برای قلب سخت‌تر شود، که این موضوع می‌تواند منجر به عملکرد ضعیف قلب شود.
فشار خون بالا همچنین منجر به باریک شدن سرخرگ‌ها می‌شود، که این موضوع می‌تواند منجر به حمله و سکته‌‌ی قلبی شود. تحلیلی بر روی ۱۲ مطالعه نشان داد که مدیتیشن به کاهش فشار خون کمک کرد. این موضوع در میان شرکت‌کنندگان مسن‌تر و افرادی که فشار خون بالاتری داشتند، قابل توجه‌تر بود.
یک بررسی دیگر هم به این نتیجه رسید که تکنیک‌های مختلف مدیتیشن، نتایج مشابهی را در زمینه‌ی بهبود فشار خون نشان دادند. مدیتیشن هوشیاری را در موقعیت‌های استرس‌زا افزایش می‌دهد و به وسیله‌ی ریلکس کردن پیام‌رسان‌های عصبی که عملکرد قلب را هماهنگ و تعدیل می‌کنند، فشار خون را کنترل میکند.
۱۱. علائم بعضی از بیماری‌ها را بهبود می‌بخشد
مدیتیشن ممکن است بعضی از بیماری‌ها، به‌ویژه بیماری‌هایی که توسط استرس بدتر می‌شوند را بهبود ببخشد. تحقیقات علمی زیادی فواید مدیتیشن برای سلامتی را تأیید کرده‌اند، با این حال بعضی از محققان باور دارند که در این‌باره نمی‌توان نتیجه‌گیری کامل کرد. مدیتیشن ممکن است به افراد مبتلا به بیماری‌های زیر کمک کند علائم خود را مدیریت کنند؛
- اضطراب
- آسم
- سرطان
- درد مزمن
- افسردگی
- بیماری قلبی
- مشکلات خواب
- سردردهای تنشی
بهتر است با پزشک خود درباره‌ی مزایا و معایب مدیتیشن مشورت کنید. در بعضی مواقع مدیتیشن علائم مرتبط با بیماری‌های روانی و جسمی را بدتر میکند. توجه داشته باشید که مدیتیشن را نباید جایگزین درمان‌های پزشکی بکنید، اما می‌توانید آن را به سایر درمان‌های خود اضافه کنید.
۱۲. به تجهیزات و وسایل خاصی نیاز ندارد
بسیاری از تکنیک‌های مختلف مدیتیشن به هیچ وسیله‌ی ویژه‌ای نیاز ندارند و می‌توانید آن‌ها را در هر جایی انجام دهید. اگر محیط اطرافتان آرام و بی‌سروصدا نیست، می‌توانید صبح‌ها که بقیه‌ی اعضای خانواده خواب هستند، زودتر از خواب بیدار شوید و از سکوت و آرامش صبح برای انجام مدیتیشن استفاده کنید. همچنین می‌توانید به فکر این باشید که به کلاس مدیتیشن بروید.
۱۳. پردازش اطلاعات و تصمیم‌گیری را بهبود می‌بخشد
یکی دیگر از فواید مدیتیشن، کمک به پردازش اطلاعات و قدرت تصمیم‌گیری است. محققان به این نتیجه رسیده‌اند که مغز افرادی که به مدت طولانی مدیتیشن می‌کردند، نسبت به افرادی که مدیتیشن نمی‌کردند، اطلاعات را سریع‌تر پردازش می‌کرد. محققان عنوان کردند که تصمیم‌گیری و توجه هم در این افراد بهبود پیدا کرد.
۱۴. اختلالات التهابی را کاهش می‌دهد
یک مطالعه نشان داد که تمرین‌های ذهن‌آگاهی تأثیرات زیادی بر بدن شرکت‌کنندگان داشت. محققان گزارش کردند که میزان ژن‌های پیش‌التهابی با انجام مدیتیشن کاهش پیدا کرد، که این موضوع منجر به ریکاوری سریع‌تر بدن بعد از یک موقعیت استرس‌زا شد.
۱۵. آلزایمر و مرگ زودرس را کاهش می‌دهد
نتایج تحقیق اخیرا انجام شده نشان داد که انجام مدیتیشن فقط به مدت ۳۰ دقیقه در روز نه تنها احساس تنهایی را کاهش داد، بلکه خطر بیماری قلبی، آلزایمر و مرگ زودرس را هم کم کرد.
۱۶. برای بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا مفید است
«فیبرومیالژیا» بیماری است که باعث می‌شود فرد بیمار در تمام قسمت‌های بدن خود احساس درد کند. مهمترین علائم این بیماری شامل درد، اختلال خواب و خستگی می‌شود. در یک تحقیق منتشر شده، ۱۱ نفر از بیماران به مدت ۸ هفته تمرین‌های ذهن‌آگاهی مدیتیشن را انجام دادند. محققان به این نتیجه رسیدند که سلامت عمومی بیماران، همچنین بعضی از علائم مانند افسردگی و اضطراب در آن‌ها بهبود پیدا کرد.
۱۷. به مدیریت پسوریازیس کمک میکند
«پسوریازیس» یک نوع بیماری پوستی مزمن است که باعث ایجاد تکه‌های ملتهبِ قرمز رنگ و فلس روی پوست می‌شود. استرس روانی یک محرک برای التهاب محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که ممکن است مدیتیشن در کنترل استرس و در نتیجه التهاب مفید باشد.
نکته‌ی پایانی
مدیتیشن تمرینی است که همه‌ی افراد می‌توانند آن را انجام دهند تا سلامت ذهن و جسم خود را بهبود ببخشند. در این مقاله شما را با فواید مدیتیشن آشنا کردیم. این تمرین را می‌توانید بدون نیاز به هیچ وسیله‌ای در هر جایی انجام دهید. مدیتیشن تکنیک‌های مختلفی دارد که هر کدام فواید متفاوتی دارند و بر موضوعات خاصی تمرکز می‌کنند. سعی کنید تکنیکی را امتحان کنید که متناسب با اهداف شما باشد. با انجام این تمرین کیفیت زندگی بهبود پیدا میکند؛ حتی اگر فقط چند دقیقه از روز را صرف انجام آن بکنید.
منبع: healthline, live and dare
