در میان کتاب های روانشناسی و رفتار شناسی کمتر کتابی مانند کتاب بیشعوری می توان یافت که با زبانی طنز و در عین حال تاثیرگذار به بررسی یکی از مهم ترین بیماری های مهلک رفتاری در بشر بپردازد.
کتاب بیشعوری با توضیح “راهنمای عملی شناخت و درمان خطرناک ترین بیماری تاریخ بشریت” که روی جلد آن به چشم می خورد از کتاب های مشهور و پر فروش دکتر خاویر کرمنت (Xavier Crement) می باشد.
دکتر کرمنت بی شعوری را نه یک مشکل رفتاری، بلکه یک بیماری می داند که برخلاف عقیده بسیاری از پزشکان قابل درمان می باشد، او در این کتاب با لحن طنزگونه سعی کرده به توصیف خصوصیات افراد بی شعور پرداخته و روش های درمان این عارضه را بیان کند.
خواندن این کتاب چه برای افراد واقعا بی شعور، چه کسانی که به بی شعوری خود شک دارند یا کسانی که از اطرافیان بی شعور خود به ستوه آمده اند جالب خواهد بود.
خلاصه و مفید از کتاب بیشعوری
نویسنده کتاب بیشعوری خود را یکی از افراد بی شعور جامعه می داند که خوشبختانه درمان شده و در این کتاب سعی می کند با بیان خصوصیات اخلاقی رفتاری این افراد و ارائه راهکارهای درمان بی شعوری به سایر بی شعوران جامعه – که تعداد آن ها کم هم نیست – کمک کند.
بسیاری از ما با شنیدن واژه بی شعور به یاد افراد احمقی می افتیم که هوش بالایی ندارند و به همین دلیل مرتکب کارهای احمقانه می شوند اما با خواندن این کتاب متوجه می شویم افراد واقعا بی شعور نه تنها احمق نیستند بلکه افراد دارای هوش زیاد هستند و معمولا از نظر دانش، مقام، موقعیت اجتماعی و مالی از مردم عادی کمتر نبوده و چه بسا در رتبه بالاتری نیز قرار داشته باشند.
کتاب بیشعوری شامل 5 بخش و 24 فصل می باشد که در ادامه به معرفی هر بخش خواهیم پرداخت:
بخش اول: چه کسی بی شعور است و چرا یک نفر باید بخواهد بی شعور باشد؟
دکتر کرمنت در بخش اول کتاب به تعریف بی شعوری پرداخته و خصوصیات افراد بی شعور را بیان می کند.
کرمنت معتقد است افراد بی شعور افراد از خود راضی هستند که معمولا به جای خواهش کردن از دیگران به آن ها دستور داده، احساس عدم امنیت می کنند، به شرایط نامطلوب دیگران می خندند و احساس دلسوزی به دیگران ندارند. آن ها به بی شعوری خود با دیده تعصب نگاه می کنند و قصد ندارند از این رفتار خود دست بکشند.
بخش دوم: انواع بی شعورها
نویسنده در این بخش از کتاب بیشعوری، افراد بی شعور را به هشت دسته طبقه بندی کرده و هر یک را با مثال توضیح می دهد که عبارتند از:
- بی شعور اجتماعی
- بی شعور تجاری
- بی شعور مدنی
- بی شعور مقدس مآب
- بی شعور عرفان باز
- بی شعور دیوان سالار
- بی شعور بیچاره
- بی شعور شاکی
بخش سوم: وقتی جامعه بی شعور می شود
در بخش سوم نویسنده به بررسی بی شعوری در جامعه و در زمینه های مختلف از تجارت گرفته تا رسانه ها، دولت و غیره می پردازد و درباره رسوم اجتماعی بی شعوری صحبت می کند.
او معتقد است علت این مسئله به قدرت رسیدن افراد بی شعور در جامعه پیشین یا کنونی می باشد.
بخش چهارم: زندگی با بی شعورها
دکتر کرمنت در بخش چهارم درباره زندگی با بی شعورها و روابط اجتماعی آن ها از جمله روابط کاری، روابط دوستانه، ازدواج و فرزندان والدین بی شعور صحبت می کند و برای هر یک راهکارهایی را ارائه می دهد که در صورت قرار گرفتن در چنین شرایطی می توان انجام داد.
بخش پنجم: راه نجات
خوانندگان کتاب که تا اینجا با خصوصیات و روابط بی شعورها آشنا شده اند اگر صادقانه به خودشان نگاه کنند متوجه خواهند شد که آیا جزو افراد بی شعور محسوب می شوند یا خیر.
در صورتی که جواب مثبت باشد در بخش پنجم با روش های درمانی ذکر شده می توانند این بیماری خود را درمان کنند.
مراحل درمان بی شعوری شامل پذیرفتن بی شعوری، مرحله پشیمانی و مرحله یادگیری صفات خوب که فرد بی شعور تاکنون در خود نداشته است می باشد.
به گفته دکتر کرمنت مرحله اول درمان سخت ترین بخش آن است و مرحله آخر نیز هیچ گاه پایانی ندارد.
لازم به ذکر است درمان بی شعوری می تواند به صورت گروهی، فردی، شوک درمانی، انجمن بی شعورهای گمنام و برنامه 12 مرحله ای انجام شود.
بهترین جملات کتاب بیشعوری
- بی شعورها همیشه وجود داشته اند و اکنون بیشتر از همیشه وجود دارند. تمام آنچه درباره تاریخ بی شعوری باید دانست، همین است.
- بزرگ ترین معضل در کار کردن با بی شعورها این است که محال است پا روی دم آدم نگذارند. وقتی که همکار بی شعورتان بعضی از گزارش های تان را می دزدد یا به رئیس تان می گوید که احتمال دارد معتاد شده باشید، چکار می توانید بکنید؟
- زندگی یک بی شعور تحت درمان، نبردی دائمی با خطر بازگشت بی شعوری است.
- به صفاتی که از والدین تان گرفته اید خوب و دقیق فکر کنید. همه آن هایی را که مشکوک به بی شعوری است را دور بیندازید و جای شان را با صفات آدمی زادگان عوض کنید.
- یکی از خصلت های این بی شعور ها این است که خود را چنان برگزیده خداوند می دانند که حتی هاله نورانی دور سرشان را هم می بینند.
- مشکل درمان بی شعوری آن است که آدم بی شعور معمولا قبول نمی کند بی شعور است. اگر هم عاقبت قبول کند باز هم تمایل دارد تقصیر آن را به گردن دیگران بیندازد.
- بی شعوری ربطی به سواد ندارد، به رفتار آدم ربط دارد. حتی بعضی از بی شعور ترین افراد کسانی اند که متخصص محسوب می شوند و دیگران را راهنمایی می کنند. خود من شاهد این ادعا هستم.
- تا زمانی که معلم کودکستان، من را برای اولین بار در عمرم به اسم «کوین» صدا نزده بود، نمی‌دانستم که اسمم “اوهوی گوساله” نیست.
- آدم بی شعور اعتقاد دارد عصبانیت بهترین وسیله برای رویارویی با جهان درنده ای است که در آن زندگی می کنیم. شعار او این است: “هرگز با یک آدم عصبانی مثل خودش رفتار نکن بلکه ده برابر عصبانی تر رفتار کن!”.
خصوصیات افراد بی شعور
یکی از مهم ترین مواردی که در این کتاب درباره آن بحث شده خصوصیات افراد بی شعور است. برای این که بدانید خودتان یا اطرافیان شما بی شعور هستند یا خیر، در ادامه به برخی از این خصوصیات اشاره کرده ایم:
افراد بی شعور معمولا:
- از دیگران نهایت سوء استفاده را می کنند
- دائما دنبال این هستند که قوانین را به نفع خود تغییر دهند
- جنبه شوخی کردن ندارند
- سعی نمی کنند دیگران را خوشحال کنند
- دیگران را مسخره می کنند و به مشکلات آن ها می خندند
- به بی شعوری خودشان تعصب دارند
- عاشق پول، مقام، موقعیت اجتماعی و در یک کلام عاشق خودشان هستند نه دیگران
- عیب جو و دروغ گو می باشند
- در مقابل همه چیز و همه کس حالت تهاجمی دارند
- انتقاد پذیر نیستند
- مسئولیت پذیر نیستند و هرگز خود را مقصر نمی دانند
- فداکاری برای آن ها مفهومی ندارد
- بر این باورند که هرگز اشتباه نمی کنند
- و ….
درباره نویسنده کتاب
دکتر خاویر کرمنت از پزشکان موفق با جایگاه اجتماعی و حرفه ای خوب در جامعه بوده است. او که به همراه همسر و دو فرزندش زندگی می کرده، همواره مورد توجه و احترام دیگران قرار داشته است تا این که در دوره ای از زندگی همه چیز به هم می ریزد و به گفته خودش زندگی به او می گوید :” تو بی شعوری! حالا وقت آن رسیده تا نتیجه رفتارهایت را ببینی!”
در مدت کوتاهی همسر و فرزندانش او را ترک می کنند و به مرور متوجه می شود احترام دیگران نسبت به او در واقع از ترس آن ها نسبت به بی شعوری اش نشات می گرفته است.
کرمنت در دوره تحول درونی تصمیم می گیرد بی شعوری خود را درمان کند و سال 1990 حاصل تحقیقاتش را در کتاب بیشعوری به چاپ می رساند تا دیگران نیز بتوانند بر بی شعوری خودشان غلبه کنند.
درباره مترجم کتاب
محمود فرجامی نویسنده طنز پرداز و مترجم ایرانی در سال 1356 در مشهد به دنیا آمده و در حال حاضر در ترکیه زندگی می کند.
از آثار او می توان به راننده تاکسی، قصه های خوب برای گنده های خوب، فرهنگ واژگان خوب برای دانشجویان خوب، بیشعوران و صد فراموشی اشاره کرد.
فرجامی سال 1386 کتاب بیشعوری را ترجمه کرد اما به دلایل مختلف تا سال 1393 به این کتاب مجوز چاپ داده نشد و مترجم همان زمان نسخه رایگان بیشعوری را در وبلاگ خود منتشر کرد.
این کتاب پس از انتشار رسمی به یکی از پرفروش ترین کتاب های منتشر شده در ایران تبدیل شد و طرفداران زیادی پیدا کرد.
